Met het vorig jaar opgerichte innovatie-initiatief wil Heracles Almelo een bijdrage leveren aan het behoud en aantrekken van technisch talent voor de regio Twente. Inmiddels is het platform uitgegroeid tot een unieke samenwerking tussen voetbalclub, overheid, bedrijven en onderwijsinstellingen. Een gesprek met projectleider Ivar Hageman, burgemeester Arjen Gerritsen en Directeur VDL ETG Almelo Sander Verschoor. “Wij vormen zelf de medewerker van de toekomst.”

Het innovatie-initiatief
In april 2019 begonnen Heracles Almelo, Saxion, ROC van Twente, Universiteit Twente, Gemeente Almelo en de Twentse bedrijven VDL, Urenco, Benchmark Electronics, ETC en Sekisui Plastics het innovatie-initiatief: een platform dat als doel heeft het onderwijs en het bedrijfsleven beter met elkaar te verbinden en zo technisch talent wil behouden én aantrekken voor de regio Twente. Dit gebeurt onder meer met events en onderzoeksopdrachten van bedrijven die uitgezet worden bij lectoren en studenten. Epicentrum van het initiatief is stadion Erve Asito. Hier is een Innovatiebox ingericht, worden events georganiseerd en tekenen studenten, onderzoekers en de aangesloten bedrijven, in aanwezigheid van de burgemeester, hun samenwerkingen. Begin februari lanceerde het platform ook nog een High Tech Academy met ROC van Twente.

Het is nog geen jaar geleden dat het innovatieplatform van de grond kwam, maar toch is de agenda van Ivar Hageman, vanuit Saxion gedetacheerd als innovatiemanager van Heracles Almelo en zodoende projectleider van het innovatie-initiatief, overvol. “We groeien hier en daar een beetje uit ons jasje”, geeft hij toe. “Van de week hebben we zelfs mensen teleur moeten stellen voor een event omdat we in no time vol zaten. Je ziet dat allerlei partijen nu willen aanhaken en als je groeit zoals wij nu groeien, met alle initiatieven die ontstaan, moeten we voortdurend goed blijven kijken naar onze visie, koers en de duurzaamheid van onze projectorganisatie.”

Medewerker van de toekomst
De vele animo voor het platform – er zijn inmiddels bijna veertig bedrijven aangehaakt – komt niet uit de lucht vallen. Het is een bekend probleem in de regio: het tekort aan technisch personeel. Ook Sander Verschoor, Directeur VDL ETG Almelo, heeft daarmee te maken. Zijn bedrijf groeit, maar mensen kiezen niet zo snel meer voor de techniek. “We hebben mensen nodig op mbo-, hbo- en wo-niveau. Dat willen we doen in een omgeving waarin mensen zich prettig voelen. Daarom hebben we de handen ineengeslagen met de overheid, het onderwijs en een aantal hightechbedrijven die in dezelfde situatie zitten. Zo kunnen we onze roadmaps op elkaar afstemmen en zien waar we elkaar kunnen versterken.”

Via het innovatieplatform krijgen bedrijven toegang tot onderwijs en onderzoek en worden ze geholpen met innoveren. Verschoor ziet nu al de eerste resultaten van de samenwerking. “Neem de High Tech Academy met ROC van Twente, de samenwerking met Saxion en hun partneruniversiteit Arizona State University en de fellow die we hebben bij Universiteit Twente. Je ziet dat er dingen lopen, die krijgen smoel en worden steeds beter.” VDL ziet het initiatief ook als een kans. “Ons werk wordt complexer en we zoeken straks een ander soort medewerker. Daarom is deze samenwerking zo interessant. We zijn er heel vroeg bij en worden betrokken bij het curriculum: wat voor type zoeken we? Wij vormen zelf de medewerker van de toekomst.”

Heracles Almelo als verbinder
Nederland kent zo’n 350 publiek-private samenwerkingsverbanden op het gebied van innovatie, maar dit initiatief heeft, mede dankzij de aanwezigheid van een voetbalclub, een uniek karakter. Hageman: “De verbinding tussen een voetbalclub, drie regionale onderwijsinstellingen, het bedrijfsleven en de overheid, die zich er maximaal achter schaart: dat is nog niet zo bekend in de voetbalwereld. We krijgen steeds vaker verzoeken om ons verhaal te vertellen. Het verbindend mechanisme van de club is groot en daarnaast probeert Heracles dus ook eigen specifieke expertise toe te voegen op het gebied van vitaliteit en talentontwikkeling. Dat is ook een onderscheidend element.”

De burgemeester van Almelo, Arjen Gerritsen, is blij met Heracles Almelo als kartrekker. “Er zijn maar zeventien gemeenten in Nederland met een Eredivisie-club. Dat maakt het aantrekkelijk om je te verbinden aan zo’n club. Het heeft identiteit, het heeft spanning. Het is niet alleen de sport, maar ook de sociaaleconomische infrastructuur die erbij hoort.” Verschoor: “Je kunt ergens een ruimte huren op een industrieterrein, maar rond topsport is dat natuurlijk veel inspirerender.”

‘Daar bij Heracles Almelo, daar is iets bijzonders aan de hand’

Arjen Gerritsen, burgemeester Gemeente Almelo

Onderwijs essentiële rol
De onderwijsinstellingen vervullen volgens Hageman een essentiële rol in het verhaal. “Vanaf het moment dat zij zijn aangesloten, is de hele uitstraling van het verhaal groter geworden. Voor bedrijven is hun aanwezigheid cruciaal. Wat heb je anders te bieden als een bedrijf een vraagstuk wil neerleggen bij onderzoekers en studenten? Met alle drie de partners uit het onderwijs gaan we een duurzame relatie aan.” Ook studenten worden veelvuldig bij het initiatief betrokken. “We hebben onlangs bijvoorbeeld een aantal studenten over de vloer gehad die onderzoeksopdrachten gaan verrichten bij de verschillende bedrijven. Ook krijgen we van deze bedrijven vraagstukken waar studenten in projectvorm, eventueel in het stadion zelf, aan kunnen werken. De visie is een samenwerking tussen onderzoek, onderwijs en bedrijfsleven, dus we proberen altijd te kijken of een lectoraat, practoraat of wetenschap kan participeren in een gezamenlijke onderzoeksopdracht.”

Over je eigen schaduw heen stappen
Het belang voor de regio is groot, merkt burgemeester Gerritsen. “Je moet niet je bevolkingssamenstelling willen veranderen, maar het is goed dat mensen met een bepaalde technische of wetenschappelijke achtergrond een plek weten te vinden. Dat bepaalt de manier waarop je bouwt en hoe je sport- en winkelvoorziening erbij ligt. In de long run raakt de werkgelegenheidsstructuur alle facetten van ons leven.” En dat is precies de reden waarom de gemeente het platform vanaf het eerste uur ondersteunt. Hoe? “Door naam en faam te geven aan waar we hier mee bezig zijn. En door politiek draagvlak te vinden voor de noodzaak die deze bedrijven hebben om te produceren, uit te breiden en verbinding te zoeken. Je hoopt uiteindelijk dat in het hele land bekend wordt: je bent hier op de goede plek.”

Verschoor is allang overtuigd dat hij in Twente op de goede plek zit. “Het is zo’n mooie streek, met vriendelijke, fijne mensen, die bovendien loyaal zijn aan je bedrijf. We hebben gisteren een wervingsdag gehad voor Ierse monteurs. Dan vertellen we ze dat tukkers in het begin een beetje gereserveerd zijn, maar dat als je eenmaal in hun hart zit, je daar ook blijft.” Gerritsen: “Dat is echt iets van Twente. Er wordt binnen zo’n samenwerking ook niet gauw een meetlat naast gelegd dat er binnen drie weken resultaat moet zijn, omdat ze anders de stekker eruit trekken.” Dat blijkt ook uit het HR-overleg dat de twaalf Almelose hightechbedrijven (Ontdek High Tech Almelo, TW) tweewekelijks met elkaar hebben. Hier worden regelmatig sollicitanten naar elkaar doorgespeeld. “Soms moet je over je eigen schaduw heen stappen”, legt Verschoor uit. “Dan gaat die kandidaat naar Urenco en dan moet je bedenken: hij blijft in de regio. En dat, dat elkaar gunnen en dat dat heel natuurlijk gaat, is heel mooi.”

In december werd het event ‘De toekomst van vakmanschap in Twente’ georganiseerd.

Stip op de horizon
De burgemeester merkt dat het initiatief iets los maakt in de rest van het land. “Wat je nu ziet is dat mensen onafhankelijk van ons erover praten: ‘Daar bij Heracles, daar is wat bijzonders aan de hand.’ Dat is waar je uiteindelijk op hoopt. En natuurlijk ben ik trots dat het epicentrum in Almelo ligt. Je zou als burgemeester geen knip voor de neus waard zijn als dat niet zo was. En Almelo is geen eiland: wij hebben een regionale rol en moeten de hele cirkel bedienen.”

Waar het allemaal eindigt, weet Hageman ook niet direct. Maar dat maakt het volgens hem juist zo leuk en uitdagend. “We hebben een stip op de horizon, een visie, een idee waar het allemaal naartoe moet, maar voor een deel is het ook onbekend en trial and error.” Of zoals Verschoor het noemt: een reis. “Je doet het met elkaar en je ontdekt steeds meer. Zolang we vooruitgaan, en dat doen we, geeft het een goed gevoel.” Gerritsen: “Soms scheren we langs de muren van wat lukt en wat niet. Dat is niet erg: we helpen elkaar verder en het houdt ons op koers.”